Wat kan de gerechtsdeurwaarder in beslag nemen?
Een klant betaalt je factuur niet. Na enkele onbeantwoorde telefoontjes en mails besluit je Unpaid in te schakelen om ze in te vorderen. Goed idee! Wij sturen meteen een gerechtsdeurwaarder naar je klant met een aanmaning. De meeste wanbetalers betalen dan snel. Maar wat als dat deze keer niet gebeurt? Grote kans dat de gerechtsdeurwaarder – met een vonnis in de hand – beslag zal leggen bij die onderneming. In dit artikel sommen we op welke vormen van beslag er in België allemaal bestaan.
Beslag op roerende en onroerende goederen
Bij een roerend beslag legt de gerechtsdeurwaarder beslag op roerende zaken, zoals een auto, meubels, tv, enzovoort. Met wat de verkoop ervan opbrengt, worden openstaande schulden (af)betaald. De gerechtsdeurwaarder kan niet alle bezittingen beslaan. Spullen die iemand nodig heeft in het dagelijkse leven, zoals een bed, tafel en stoelen, een koelkast, enz. mogen in principe niet in beslag worden genomen.
Bij een onroerend beslag beslaat de gerechtsdeurwaarder onroerend goed, zoals een huis of een perceel grond.
Zowel een roerend als een onroerend beslag kan bewarend of uitvoerend zijn.
Bewarend beslag
Bewarend beslag is een voorzorgsmaatregel die de gerechtsdeurwaarder neemt om te voorkomen dat de schuldenaar zijn vermogen probeert te reduceren. De goederen waarop beslag gelegd wordt, blijven in het bezit van de schuldenaar en die mag ze ook blijven gebruiken. Ze worden dus nog niet verkocht. Dat gebeurt pas als de betaling verder uitblijft: op dat moment zet de deurwaarder het bewarend beslag om in een uitvoerend beslag.
Uitvoerend beslag
Bij een uitvoerend beslag wordt een bezit of eigendom onder dwang verkocht, waarna de opbrengst onder de schuldeisers verdeeld wordt. Bevoorrechte schuldeisers krijgen als eerste hun geld, nadien volgen de gewone schuldeisers.
Derdenbeslag
Bij een derdenbeslag wordt beslag gelegd op bezittingen van een derde partij om een schuld van een schuldenaar te voldoen. Bijvoorbeeld: wanneer X een schuld heeft bij Y, dan kan de gerechtsdeurwaarder beslag leggen op bezittingen van X om de schuld te betalen die Y bij Z heeft.
Hierbij kan er bijvoorbeeld beslag worden gelegd op de bankrekening , het loon of de bezittingen (bv. een huis of auto) van een derde partij (de X uit het voorbeeld).
Beslag op een bankrekening of bankbeslag
Dit is een beslag waarbij de bankrekening van een persoon of onderneming wordt bevroren. Daardoor kan er geen geld van die rekening meer opgenomen of overschreven worden.
Voor een bankbeslag moet je alleen weten bij welke bank de schuldenaar een rekening heeft, het specifieke rekeningnummer hoeft niet vermeld te worden. Het beslag ligt automatisch op alle rekeningen van de schuldenaar bij die bank. Opgelet: dit beslag geldt alleen voor het beschikbare saldo op de rekening op het moment van het beslag. Gelden die na het beslag op de rekening terechtkomen, kunnen niet in beslag genomen worden.
Beslag op het loon of loonbeslag
Wanneer de gerechtsdeurwaarder beslag legt op het loon van de tegenpartij, wordt een deel ervan ingehouden om een schuld (af) te betalen. Wel geldt er een beschermd minimum voor het bedrag dat de schuldenaar overhoudt.
Hoeveel beslag mag de gerechtsdeurwaarder leggen op iemands loon?
Tot en met 31 maart 2023 gelden volgende regels in verband met beslag op het loon:
| Netto-inkomsten per maand van de debiteur | Beslagbaar gedeelte (%) | Maximaal beslagbaar gedeelte per schijf |
| ≤ 1.542 euro | Niet beslagbaar | Niets |
| 1.542,01 - 1.657 euro | 20% | 22,998 euro |
| 1.657,01 - 1.828 euro | 30% | 51,297 euro |
| 1.828,01 - 2.000 euro | 40% | 68,796 euro |
| > 2.000 euro | Onbeperkt beslagbaar | Onbeperkt |
Bron: Liantis (bekijk ook de percentages en bedragen die vanaf 1 april 2023 gelden)
Voorbeeld
Stel, je debiteur heeft een nettoloon dat hoger ligt dan 2.000 euro. Dan bereken je als volgt op welk bedrag maximaal beslag gelegd kan worden:
| Inkomstenschijven (netto/maand) | Bedrag binnen elke schijf | Beslagbaar gedeelte (%) | Maximaal beslagbaar gedeelte per schijf | Hoeveel houdt de debiteur over? |
| 0 - 1.542 euro | 1.542 euro | 0% | 0 euro | 1.542 euro |
| 1.542,01 - 1.657 euro | 114,99 euro | 20% | 22,998 euro | 91,992 euro |
| 1.657,01 - 1.828 euro | 170,99 euro | 30% | 51,297 euro | 119,693 euro |
| 1.828,01 - 2.000 euro | 171,99 euro | 40% | 68,796 euro | 103,194 euro |
| 2.000,01 - ∞ euro | - | 100% | Onbeperkt | 0 euro |
| TOTAAL | 1.856,879 euro |
In dit voorbeeld houdt je schuldenaar bij loonbeslag een beschermd minimum van 1.856,88 euro over. Het is dus niet mogelijk om beslag te leggen op het loon als de netto-inkomsten van de tegenpartij 1.542 euro/maand of minder bedragen.
Wacht niet te lang met je onbetaalde facturen
Goederen van een schuldenaar in beslag laten nemen, is natuurlijk het laatste redmiddel om aan je geld te komen. Liever wil je dat je facturen gewoon betaald worden en dat de relaties met je klanten positief blijven. Reageer daarom snel wanneer een betaling op zich laat wachten. Dan is de kans het grootst dat alles in orde komt.
Is de vervaldatum van een factuur voorbij? Kom dan onmiddellijk in actie: stuur de klant een beleefde, maar duidelijke aanmaningsbrief. En schakel hulp in als de betaling toch nog uitblijft: